อาคารโอสถสภา 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2468 ย่างเข้า 100 ปี และจะครบ 107 ปีพิลาลัยของพระเจ้าสุริยพงศ์ผริตเดช
อ้างอิงตามหลักฐาน แผ่นป้ายไม้สักจารึก ที่มีอยู่ในอาคาร "โอสถสภา" สำนักงานสาธารณสุขอำเภอเมืองน่าน สันนิษฐานว่าเป็นอาคารหน่วยงานทางด้านการแพทย์และสาธารณสุขแห่งแรก ของจังหวัดน่าน ซึ่งมีชื่อว่า “โอสถสภา” (โอสถศาลาหรือโอสถสถาน) เป็นสถานที่ทำงานของแพทย์หลวงประจำหัวเมืองหรือนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดในปัจจุบัน ตามแนวพระราชดำริของสมเด็จพระเจ้าบรมวศ์เธอ พระองค์เจ้าดิศวรกุมาร กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทยในสมัยนั้น มีหน้าที่หลักในด้านการควบคุมโรคและรักษาพยาบาล โดยให้แต่ละท้องถิ่นหาทุนเพื่อจัดตั้งโอสถสภาประจำท้องถิ่นนั้นๆ เอง
หัวเมืองล้านนาตะวันออกอย่าง “นครน่าน” ก็ได้รับความเมตตาจาก อำมาตย์โทเจ้าราชวงศ์สิทธิสารพร้อมทั้งบุตร,ธิดาและนัดดา ของพระเจ้าสุริยพงศผริตเดช ได้พร้อมใจกันบริจาคทรัพย์สร้างขึ้นเพื่ออุทิศพระกุศลถวายพระเจ้าสุริยพงศผริตเดชพระเจ้านครน่านที่เป็นพระชนกนารถ ที่ถึงแก่พิลาลัย เมื่อวันที่ 5เมษายน พ.ศ.2461 โอสถสภาหลังนี้ได้ปลูกสร้างแล้วเสร็จเรียบร้อยบริบูรณ์ได้ทำบุญฉลองและเปิดทำการเป็นโอสถสภา ของรัฐบาลเมื่อวันที่ 1กรกฎาคม พ.ศ.2468 ต่อมาปี พ.ศ. 2475 ได้เปลี่ยนแปลงชื่อเป็น “สุขศาลา” และเปลี่ยนชื่อเป็นที่ทำการอนามัยจังหวัด ในเวลาต่อมา โดยมีขุนเวชวิศิฎ แพทย์หลวงประจำนครน่านหรือนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดน่านคนแรก ต่อมามีแพทย์หลวงประจำจังหวัดน่านที่ปฏิบัติงานอยู่ที่อาคารหลังนี้ อีก 4คน ได้แก่ รองอำมาตย์โทขุนศิริแพทย์,ขุนบำรุงรสเภสัช,ขุนนิยุตสุขวิศาลและนายแพทย์ศุภชัย มโนหรทัต
หลังจากที่โรงพยาบาลน่านเปิดทำการเมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2499 นายแพทย์ศุภชัย มโนหรทัต จึงได้ย้ายสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดน่าน ไปอยู่ที่อาคารสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดน่านที่อยู่ในบริเวณเดียวกันกับโรงพยาบาลน่าน ปัจจุบันสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดน่านได้ก่อสร้างใหม่ในเขตพื้นที่ตำบลผาสิงห์ อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน
ปี พ.ศ. 2493 มี นายถวิล ภู่งาม เป็นสาธารณสุขอำเภอเมืองน่านคนแรกและมาปฏิบัติงานที่อาคารสำนักงานสาธารณสุขอำเภอเมืองน่านแห่งนี้ ซึ่งอยู่ในที่ทำการอนามัยจังหวัดด้วย ในปี พ.ศ. 2499 หลังจากที่ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดน่านย้ายไปอยู่ที่อาคารสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดน่าน จึงใช้เป็นอาคารสำนักงานสาธารณสุขอำเภอเมืองน่าน ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2499 เป็นต้นมา ปัจจุบันรอแผนการปรับปรุงซ่อมแซมโดยช่างของสำนักศิลปากรที่ 7 ทำการถอดแบบประเมินการซ่อมแซม มีผู้ดำรงตำแหน่งสาธารณสุขอำเภอเมืองน่าน รวมจำนวน 13 คน โดยมีนายอัชฌาวัฒน์ สมบัติ ดำรงตำแหน่งสาธารณสุขอำเภอเมืองน่าน คนปัจจุบัน
ปีงบประมาณ 2563 ได้รับงบประมาณก่อสร้างอาคารสำนักงานสาธารณสุขอำเภอ แบบเลขที่ 8732 ก่อสร้างเสร็จในปีงบประมาณ 2564 เป็นอาคารคอนกรีต 2 ชั้น มูลค่า 3,200,000.00บาท (สามล้านสองแสนบาท) ปรับแบบหลังคาจากทรงจั่วให้เป็นทรงปั้นหยา มุงด้วยกระเบื้องว่าวแทนการใช้เมทัลชีทจากแบบของกองแบบแผน เพื่อให้เข้ากับรูปแบบของสถาปัตยกรรมเมืองเก่า ตามมติของคณะอนุกรรมการอนุรักษ์และพัฒนาเมืองเก่าน่าน ได้เปิดใช้อย่างเป็นทางการในวันศุกร์ที่ 15 ตุลาคม พ.ศ.2564
หมายเหตุ อ้างอิงจากข้อความในแผ่นป้ายไม้สักจารึกที่มีอยู่ในอาคารสำนักงานสาธารณสุขอำเภอเมืองน่าน
e-mail : This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
ข้อกฎหมาย และระเบียบที่ควรรู้